Reisbestemming: De Republiek der Letteren
"You disembark from your plane. You go through customs. Since you are a tourist, a North American or European – to be frank, white – and not an Antiguan black returning to Antigua from Europe or North America with cardboard boxes of much needed cheap clothes and food for relatives, you move through customs swiftly, you move through customs with ease." – A Small Place (Jamaica Kincaid, 1988)
De Republiek der Letteren is het vrije niemandsland dat geen grenzen heeft en onbeperkt toegang biedt aan vluchtelingen en migranten. Het ruilmiddel in alle aangelegenheden is het vrije woord en wie dit land betreedt hoeft geen paspoort te tonen of brutale vragen te beantwoorden. Het is helemaal niet erg als je hier een fictieve identiteit voorspiegelt. In zekere zin is het 'alsof' van de gesluierde maskerade zelfs een teken van waar burgerschap.
Maar helaas: het staat vast dat u nog maar zelden afreist naar dit land. Natuurlijk, u leest dagelijks e-mail, ingewikkelde projectplannen, ambtelijke nota's of ander fraai proza. Maar wanneer heeft u voor het laatst een boek gelezen dat u herinnert aan de oorspronkelijke inspiratie om u in te zetten voor leesbevordering en de meest geweldige publieke voorziening van ons land?
Ik ga u helpen. Hierbij moet ik eerst even verklappen dat ik verslaafd ben aan lijstjes. Het begon met Lodewick en explodeerde met Amazon's listmania. Inmiddels heb ik een beschaafd excuus gevonden: lijstjes opstellen scherpt het smaakoordeel aan. Hier is volgens mij helemaal niets tegenin te brengen. Ik sla heel veel over en beperk mij dit jaar tot de traditie van de roman. Een elftal uit de top-50 met drie reserves:
[49] Cloud Atlas / David Mitchell
Identiteiten maken zich los van de toevalligheden van tijd en plaats in een heerlijk spannende vertelling van ingebedde geschiedenissen. Karma: actions and consequences.
[47] The Waves / Virginia Woolf
Experimentele roman die ik nooit helemaal heb gelezen, maar die toch mede bepalend is geweest voor mijn smaak. Elke lezer kent dit fenomeen.
[39] Der Zauberbaum / Peter Sloterdijk
Een uiterst vermakelijk roman over de prehistorie van de psychoanalyse, sterk beinvloed door Sloterdijks interesse voor het mesmerisme. Geschreven vlak na zijn spectaculaire doorbraak in het filosofisch domein. Hoofdpersoon is ene Jan van Leyden! (Sloterdijks vader is Nederlander).
[31] I Promessi Sposi / Alessandro Manzoni
In 2004 door Athenaeum in een prachtige vertaling uitgegeven meesterwerk over De verloofden Renzo en Lucia. De roman geldt als een mijlpaal in de (taalkundige) eenwording van Italië.
[29] The God of Small Things / Arundhati Roy
Winnaar van de Booker Prize van 1997: "Even later (…) instinctively they stuck to the Small Things. The Big Things ever lurked inside. They knew that there was nowhere for them to go. They had nothing. No future. So they stuck to the small things."
[24] Ulysses / James Joyce
Echt veel minder moeilijk dan iedereen denkt – ook bij derde lezing sla ik monter sommige passages over – dus het is de hoogste tijd om nu eindelijk eens deze juweel in uw koffer te stoppen.
[22] Memoria de mis putas tristes / Gabriel Garcia Marquez
"I became a man of easy tears. Any emotion that had anything to do with tenderness brought a lump to my throat that I could not always control, and I thought about renouncing the solitary pleasure of watching over Delgadina's sleep, less for the uncertainty of my death than for the sorrow of imagining her without me for the rest of her life."
[19] L'Amant / Marguerite Duras
Een zinderende autobiografische roman over de liefde. Ik wil wel bekennen dat ik stiekem verliefd ben op de hautaine Duras die tegen het einde af en toe vanwege een delirium in een hospitaal verzorgd moest worden.
[15] 2066 / Roberto Bolano
Zeker niet onverdeeld gunstig ontvangen, omdat de ambities volgens de kritiek stuklopen op een gebrek aan regie. Geschreven tegen de achtergrond van de moordpartijen rondom Ciudad Juarez, de gevaarlijkste stad van het Amerikaanse continent. Bolano is het prototype van de arrogante linkse Zuid-Amerikaanse schrijver en hij is niet meer bij ons. Of eigenlijk toch ook weer wel. Ik vind het schitterend.
[13b]
Historia Universal De La Infamia / Jorge Luis Borges
"Ze zijn het onverantwoordelijke spel van een beschroomd mens die niet de moed had verhalen te schrijven en die zich vermaakte met het vervalsen en veranderen (soms zonder enige esthetische rechtvaardiging) van andermans geschiedenissen."
[13a]
L'exil et le royaume / Albert Camus
Een verzameling van zes korte verhalen, waarvan Le Renégat (de afvallige) het moeilijkst en enigszins obscuur is en mij juist daarom het meest aanspreekt.
[11] Their Eyes Were Watching God / Zora Neale Hurston
Zora Neale Hurston was een sterke vrouw, werkte met de beroemde antropologen Franz Boas en Margaret Mead en was bevriend met de vertegenwoordigers van de Harlem Renaissance. In 1928 schreef zij: "At certain times I have no race, I am me. When I set my hat at a certain angle and saunter down Seventh Avenue, Harlem City, feeling as snooty as the lions in front of Forty-Second Street Library, (…) the cosmic Zora emerges. I belong to no race nor time. I am the eternal feminine with its string of beads. (…) Sometimes I feel discriminated against, but it does not make me angry. It merely astonishes me. How can any deny themselves the pleasure of my company?''
[7] Infinite Riches / Ben Okri
Het derde en wat mij betreft beste deel van de trilogie over Azaro, een abiku of spirit child (geestenkind). Magisch realisme en verwondering over het vanzelfsprekende. Meanderend tussen de wereld van alledag en het spirituele. Er is veel gedoe over Okri, maar dat is flauwekul. De ouderen onder ons herinneren zich hem vanwege Wim Kayzer's documentaires.
[4] Autobiography of My Mother / Jamaica Kincaid
Van Antigua naar NYC, van au pair tot schrijfster met een volkomen unieke stem. De schijnbare eenvoud van haar taal zet de kritiek geregeld op het verkeerde been, maar elke zin is to the point en geladen met agressieve emotie.
[1] Paradise / Toni Morrison
Vanwege Jazz won Morrison als eerste Afro-Amerikaanse schrijfster de Nobelprijs voor de literatuur. Paradise is befaamd en berucht omdat het een van de moeilijkste boeken allertijden zou zijn. Maar u weet: als je iets wilt bereiken, bijvoorbeeld wereldkampioen sprint of bibliothecaris van het jaar, dan moet je enige moeite doen. Oefening baart kunst, en dat geldt ook voor de lezer.
Gewetensvraag: zijn deze titels ruim voorhanden in alle vestigingen van uw bibliotheek?
Stefan Hoegen
You need to google Channing Tatum. He’s MUCH hotter on the internet. Trust me. It makes my inner cougar come out, girl. And good, life-long friends are simply THE best. Especially if they have husband who buy you wina.Eleine recently posted..
Geplaatst door Aira op 2016-07-20 17:41:01